Jak stworzyć ogród deszczowy?

Z wyglądu przypomina zwykłe nasadzenie roślinne, jednak gatunki roślin, które wykorzystywane są do jego obsadzenia należy odpowiednio wyselekcjonować. Każdy może się pokusić o stworzenie ogrodu deszczowego przy swoim domu. Można go usytuować bezpośrednio w gruncie lub też w pojemnikach.

Podłoże

Bardzo ważnym elementem ogrodu deszczowego jest podłoże. Powinno obejmować warstwę drenującą (w skład której wchodzą np. żwir, otoczaki), to ona bowiem decyduje o możliwości szybkiego przesiąkania wody do dolnych warstw gleby. Dzięki zastosowaniu odpowiednio żyznej ziemi, najlepiej wymieszanej z piaskiem, woda deszczowa będzie pozostawała na powierzchni ogrodu przez krótki czas, kilkunastu – kilkudziesięciu godzin, nawet po obfitym opadzie.

Warstwy podłoża powinny obejmować:

• żwir – położony najgłębiej,
• piasek,
• mieszankę piasku z ziemią ogrodniczą, jako warstwę położoną najwyżej.

Tak przygotowana gleba zatrzymuje także zanieczyszczenia zawarte w wodzie.

Roślinność

Rośliny wykorzystywane do tworzenia ogrodów deszczowych, noszą nazwę hydrofitowych i powinny stanowić przynajmniej 50% całej roślinności, którą chcemy posadzić w takim miejscu. Rośliny hydrofitowe spełniają bowiem niezwykle istotną rolę – ich system korzeniowy lub kłącza wyłapują i zatrzymują zanieczyszczenia, które spływają z wodą z nawierzchni nieprzepuszczalnych: dróg, chodników, dachów itp. Są również odporne na okresowe zalewanie czy przesuszenie. Bardzo dobrze sprawdzają się w tej roli gatunki rodzime, które przystosowane są do warunków atmosferycznych, występujących w naszym klimacie, ale nie tylko.

Do roślin, które dobrze tolerują suszę należą m. in.: trzcina pospolita, krwawnica pospolita, tojeść rozesłana, bodziszek żałobny czy wiązówka błotna. Nadają się do „suchych ogrodów deszczowych” oraz wyższych obszarów w ogrodach stworzonych w gruncie.

Do roślin hydrofitowych przybrzeżnych, czyli tzw. pierwszej strefy bagiennej, która znajduje się na obszarach zalewanych wodą do poziomu ok. 30 cm można zaliczyć np.: tatarak zwyczajny, jeżogłówka gałęzista, żabieniec babka wodna, rdest ziemnowodny, bobrek trójlistkowy czy niezapominajka błotna.

Rośliny wodne, nadające się do sadzenia w wodzie głębszej niż 30 cm to np.: grzybienie białe, żabiściek pływający, rzęsa drobna czy grążel żółty.

W dużych ogrodach deszczowych pięknie zaprezentują się również drzewa i krzewy. Takie warunki świetnie znoszą m. in.: wierzby – wiele odmian oraz olsza szara i czarna. W okresie jesiennym krzewy można sadzić z tzw. „gołym korzeniem”, w pozostałych okresach należy wybierać rośliny w pojemnikach.

Rodzaje i wykonanie ogrodów deszczowych

Ogród deszczowy w gruncie przepuszczalnym, czyli tzw. „ogród suchy” – możemy wykonać na gruncie przepuszczalnym dla wody, który pozwala na jej wsiąkanie. Aby ochronić fundamenty budynków przed zawilgoceniem, najlepiej odsunąć ogród przynajmniej o 5 m od zabudowań. Jeśli jednak planujemy wykonać go w strefie ochrony ujęć wód, musimy wyeliminować ryzyko ich zanieczyszczenia lub uszczelnić go. Nie ma potrzeby wykonywania przelewu awaryjnego, przy pomocy którego odprowadza się nadmiar zgromadzonej wody.

Szczelny ogród deszczowy, czyli tzw. „ogród mokry”, sprawdzi się w lokalizacji o nieprzepuszczalnym gruncie lub takim, na którym występuje ograniczona infiltracja wody opadowej (np. istnieje obawa związana z jej czystością). Powstaje on w zagłębieniu ze szczelnym dnem. Ten rodzaj ogrodu, z uwagi na możliwość szybkiego przepełnienia, musi być wyposażony w przelew awaryjny, umożliwiający odprowadzenie nadmiaru napływającej deszczówki. W przypadku tego rodzaju ogrodu roślin w wodzie nie sadzimy gęsto, dopuszczalne jest pozostawienie pustych przestrzeni.

Ogród deszczowy w pojemniku sprawdza się głównie do przejmowania wody z rynien. Nie potrzebuje dużych przestrzeni, a odpowiedni dobór roślin sprawia, iż ogród może dobrze funkcjonować także w cieniu. Rośliny w tym typie ogrodu, należy sadzić dość gęsto.

Ogrody deszczowe są bezpiecznymi miejscami. Zebrana na powierzchni woda czy nieco bardziej grząskie podłoże nie stanowią zagrożenia dla zdrowia czy życia zwłaszcza mniejszych dzieci i zwierząt. Obecność ogrodu, jeśli jest dobrze zaprojektowany i wykonany, nie powoduje również podtapiania piwnic.